موسسه آموزش و توسعه منابع انسانی اتاق تهران

آموزش الکترونیکی و شیوع ویروس کرونا

  آموزش الکترونیکی و شیوع ویروس کرونا

با افزایش تعداد موارد ابتلا به ویروس کرونا ، مراکز آموزشی در سراسر جهان در تلاشند برای کاهش این روند به کلاس های آنلاین روی آورند و این روند، اجرای مجازی تعداد زیادی از دوره ها را ضروری کرده است. از طرفی  ویروس کرونا فرصتی را برای سیستم عامل های آموزش الکترونیکی برای خدمت به توده مردم ایجاد کرده است . در اصل علاوه بر تمام پیامدهای منفی که این ویروس به دنبال داشته، توانسته است به خوبی آسیب­پذیری­های سیستم­های آموزشی در سرتاسر دنیا را آشکار کند.  به درستی روشن است که هم اکنون به دلیل رویارویی با آینده­ای غیر قابل پیش بینی، جامعه نیازمند سیستم­های آموزشی منعطفی است که بتوانند از تهدیدهای یک بیماری همه گیر فرصت­های آموزشی بی بدیلی را برای خود و دانشجویانشان ایجاد کنند. بی شک صنعت فناوری­های آموزشی نیز که شامل تمام زیرساخت­های مورد نیاز برای آموزش­های غیر حضوری است - از نرم افزارهای آموزش آنلاین تا ابزارهایی برای بررسی بازدهی دانش­پژوهان-  به خوبی برای مقابله با این چالش­ها آماده است. در این راستا نظر به مزایای بی شمار آموزش­های آنلاین و الکترونیکی، تبدیل این آموزش­ها به عنوان بهترین راهکار عملی جهت ارائه آموزش در مراکز آموزشی امری انکار ناپذیر است.

آموزش الکترونیکی

آموزش الکترونیکی استعاره ای است برای محیط های آموزش و یادگیری، با محور قرار دادن فراگیران به جهت تحقق یادگیری آموزش الکترونیکی از فناوری شبکه گسترده جهانی (World Wide Web) بهره می گیرد، ولی به هیچ وجه به آن محدود نمی شود. 

در عرصه آموزش الکترونیکی، علاوه بر آموزش بر مبنای وب، آموزش غیرحضوری، آموزش از راه دور، تعلیم و تربیت از راه دور، بازآموزی ، خودآموزی و آموزش بر مبنای رایانه نیز می توانند مطرح شوند .

در تعریفی جامع می توان گفت، منظور از آموزش الکترونیک یا مجازی نوعی فراگیری فراهم شده از طریق اینترنت است و ترکیبی از تحویل محتوا در اشکال متعدد، مدیریت تجربه فراگیری و شبکه­ای از فراگیران، توسعه دهندگان محتوا و متخصصان است؛ و این گونه است که فناوری می تواند نه بعنوان یک ابزار، بلکه به عنوان رویکردی نو در آموزش تلقی شود.

تاریخچه سیستم آموزش مجازی

 آموزش مجازی در دهه اول سال 1717 میلادی آغاز شده است. این نوع آموزش در سال 1854 در کشورهای مدرن از طریق به اشتراک گذاری خلاصه جزوه های آموزشی گسترش پیدا کرد. پیدایش آموزش از راه دور در ایران به سال 1366 باز می گردد. در واقع آموزش از راه دور  راه اندازی شد تا بازماندگان از تحصیل بتوانند با بهره گیری از آن به سیستم آموزشی کشور متصل شوند.

برخی از فواید آموزش الکترونیکی

• سهولت دسترسی به منابع آموزشی در هر زمان از شبانه روز که به آن نیاز باشد

• کاهش زمان و هزینه رفت و آمد برای مدرسان و دانشجویان

• گسترش آموزش برای همه و با هزینه کمتر

• به روز رسانی سریع مطالب درسی

• وجود بازخورد تکوینی در خصوص پیشرفت دانش پژوه و استفاده کارآمد از منابع و جلوگیری از دوباره کاری در تهیه موضوعات

• امکان ماندگارسازی تعاملات ایجاد شده در زمان انتقال دانش و ثبت اطلاعات رد و بدل شده

• ایجاد امکان مرور مجدد درس­ها

• انجام مسئولیت­های کاری و شغلی به همراه درس خواندن

روش پایه ای آموزش در آموزش از راه دور

1. کتاب کار

کتاب کار جایی است که فعالیت ها برای انجام تکالیف سازماندهی شده است. در هر کتاب، به شما یک اصول ساختار یافته که به شما کمک می کند تا در یک موضوع ماهر شوید داده می شود، در این کتاب ها معمولاً به طور عمدی از تمرینات آسان به سخت هدایت می شوید و به این ترتیب مهارت شما زیاد می شود. کتاب کار یک ابزار تعاملی است - هدف اصلی آن انتقال دانش نیست بلکه تمرین آن است. شما این کار را به روش علمی انجام می دهید.

2. تکرار

تکرار یکی دیگر از روش های یادگیری است. تکرار فرمول های ریاضی، روال های دستی و یا نحوه نوشتن نامه از تکنیک های محبوب هستند. با توجه به نظریه ی منحنی فراموشی هرمان ابینگاس، همه مردم باید برای به یاد آوردن چیزها و روال ها، آن ها را تکرار کنند. اگر این کار انجام نشود، بیشتر اطلاعات جدید در 24 ساعت اول فرآیند یادگیری ناپدید خواهند شد. می توان اثرات تکرار را با ارائه بعضی از رویدادهای تقویتی اضافی پس از آموزش تقویت کرد.

3. یادداشت برداری

یادداشت برداری برای به خاطر سپردن افکار، بینش و اطلاعات ارائه شده توسط سایر روش های یادگیری مانند سخنرانی ها، ارائه ها، بحث ها و غیره کمک می کند. این روش یادگیری به طور گسترده ای در فرآیندهای یادگیری رسمی به کار می رود. با یادداشت برداری، معمولاً اطلاعات را با تفسیر  شخصی خود می نویسیم، در قالب ساختارهای خودمان تنظیم می کنیم و یا با تجربیات خودمان ارتباط می دهیم. یادداشت برداری یک فرآیند فعال (جنبشی) است که حافظه را تقویت می کند. یادداشت ها در قالب های مختلف ثبت می شوند- به عنوان متون معمولی و مستقل، به عنوان یادداشت در حاشیه مجله، به عنوان مهم ترین بخش کتاب و غیره. همچنین شاهد محبوبیت رو به رشد یادداشت برداری بصری هستیم، که موضوع را با قرار دادن پیکتوگرام ها یا تصویرنگاشت ها در یک ساختار تصویری نمایش می دهد.

اطلاعات آماری در خصوص آموزش مجازی

1. استفاده شرکت ها از آموزش آنلاین به شدت گسترش یافته است، ۴۱٫۷ درصد شرکت های Fortune 500  از آموزش آنلاین برای کارمندان خود در سال ۲۰۱۳ استفاده کرده اند.

2. به وسیله آموزش آنلاین، دانش پذیران کنترل بیشتری بر مسیر فرآیند آموزش خود دارند، در واقع همواره بوسیله مسیری که برای آموزش آنها تصویر شده است می دانند که در چه نقطه ای قرار دارند و همین نکته باعث می شود سرعت آموزش و یادگیری تا ۶۰ درصد بیشتر از حالت معمولی شود.

3. شرکت IBM پس از برگزاری آموزش آنلاین برای مدیران خود دریافت که شرکت کنندگان در این دوره در زمان مشخصی نسبت به حالت آموزش معمولی تا ۵ برابر منابع آموزشی بیشتری را فراگرفتند.

4. آموزش آنلاین برای محیط زیست هم پر فایده است. مطالعه دانشگاه Btitain’s Open University نشان می دهد که دوره های آموزش مجازی و آنلاین تا ۹۰% در انرژی صرفه جویی می کنند و همچنین تا ۸۵% گاز کربن دی اکسید کمتری به ازای هر دانش آموز نسبت به کلاس های حضوری تولید می شود.

5. استفاده از تکنولوژی در آموزش مجازی و آنلاین باعث افزایش سرعت و چابکی در سازمان ها می شود. بهبود ۳۵ درصدی در کاهش زمان آموزش به مزیت رقابتی برای سازمان تبدیل می شود. ۳۲% بهبود در ارایه محصولات و خدمات به مشتریان و از آن مهمتر ۲۶% صرفه جویی در هزینه ها از مزیت های بزرگ استفاده از اینترنت در سازمان است.

6. سودی که به ازای هر کارمند در سازمان بدست می آید ۲۶% افزایش می یابد. این افزایش درآمد و سود شرکت برای سازمان هایی است که از آموزش آنلاین برای آموزش کارکنان خود استفاده کرده اند .

7. مطالعه Brandon-Hall نشان می دهد که برای آموزش مطلب خاصی بصورت آنلاین به طور متوسط کاهش زمانی به میزان ۴۰ تا ۶۰ درصد نسبت به آموزش همان مطلب در آموزش سنتی وجود دارد.

8. به کمک آموزش آنلاین میزان بهره وری سازمان تا ۵۰ درصد افزایش می یابد. مطالعات نشان می دهد که هر یک دلاری که برای آموزش مجازی در سازمان ها هزینه می شود باعث برگشت سرمایه ای به میزان ۳۰ دلار می شود.

9. چندین شرکت نرم افزاری اخیرا با آموزش مجازی در زمینه فروش دریافتند که به طور متوسط به کمک این آموزش ها زمان شناخت تا عرضه محصول آنها به بازار ۶ هفته کوتاه تر می شود.

10. بنابر گزارش net در زمینه آموزش مجازی در مصاحبه با سازمان های مختلف، ۷۲ درصد از آنها بر این باور بودند که به کمک E-Learning آنها مزیت رقابتی بدست آورده اند که به کمک آن در بازار های مختلف در صدر فروش قرار گرفته اند.

11. کارخانه ها در سال ۲۰۱۳ حدود ۲۴۰% رشد سرمایه گذاری در آموزش آنلاین داشتند. یعنی بودجه این بخش به بیش از ۳ برابر افزایش یافته است! در سال های قبلتر از آن نیز وضعیت مشابه است. در سال ۲۰۱۱ ، بودجه ۱٫۴۶ میلیون دلاری صرف آموزش آنلاین شده است، حال آنکه یک سال یعد این عدد به ۳٫۵ میلیون دلار رسیده است.

12. در آمار و ارقام دیگری توسط Bersin & Associates در سال ۲۰۱۲، سازمان ها و کارخانجاتی که از آموزش آنلاین استفاده کرده اند و فرهنگ استفاده صحیح از فناوری اطلاعات و اینترنت در سازمان آنها جا افتاده است، ۴۶ درصد شانس بیشتری برای ارائه محصولشان به بازار زودتر از سایر رقیبان دارند، ۳۷% بهره وری آنها افزایش یافته است، ۳۴% پاسخ دهی به مشتری و رضایت مندی وی زیادتر شده است، ۵۸% برای برآورده کردن تقاضاهای آینده پیشرفت کرده اند و ۱۷% احتمال آنکه در سهم بازار محصول به عنوان اولین سازمان قرار گیرند افزایش یافته است.

با توجه به مطالب گفته شده و اهمیت موضوع در شرایط حاضر، موسسه آموزش و توسعه منابع انسانی اتاق بازرگانی تهران (آیتک) نیز مسئولانه برای ایفای تعهدات آموزشی­ اش فرصت را مغتنم شمرده و جهت توانمندسازی اعضاء و تشکل­های اقتصادی عضو اتاق بازرگانی تهران اقدام به برگزاری دوره­های آموزشی مجازی نموده است. لازم به ذکر است این موسسه یکی از پیشگامان در ارائه آموزش­های مجازی آنلاین و آفلاین بوده و تجربه ارائه دوره­های آموزشی متعدد ملی و بین المللی حتی قبل از بحران کرونا را دارد.